Kamienice po stronie Zakrzewskiego — Stary Rynek w Warszawie

Strona Zakrzewskiego to nazwa pierzei południowej Rynku Starego Miasta w Warszawie, wypełnionej historycznymi kamienicami, które tworzą klimat tego miejsca. Kamienice te były wznoszone od XV wieku, wielokrotnie przebudowywane, odbudowywane po wojnach, i ciągle zmieniały swój wygląd. Pierzeję tę odbudowano po ostatniej wojnie w latach 1948-53.

Kamienica nr 1 – Walbachowska (Gizińska)

Zbudowana przed 1498 r. przez Wantropków, została rozbudowana w drugiej połowie XVI w. przez Walbacha. Po pożarze w 1607 r. odbudowali ją Gizowie. W XVIII w. przebudowana przez Andrychowiczów, z plafonami Bacciarelliego wewnątrz. Polichromia na fasadzie z 1928 r. została wykonana przez Leonarda Pękalskiego. W latach 1951-3, po kolejnej odbudowie, fasada zachowała swoją pięciokondygnacyjną, trzyosiową formę z piaskowcowym portalem i dekoracjami sgraffitowymi z 1953 r. wykonanymi przez Bohdana Urbanowicza oraz Helenę i Lecha Grześkiewiczów.

Kamienica nr 3 – Juchtowska (Neisserów, Szawłowska)

Zbudowana przed 1468 r., prawdopodobnie przez Andrzeja Rosomaka, rozbudowana w pierwszej połowie XVI w. Po pożarze w 1607 r., została odbudowana, a fasada otrzymała polichromię wykonaną przez Zygmunta Grabowskiego w 1928 r. Jest trzykondygnacyjnym budynkiem z trzyosiową fasadą z autentycznymi obramowaniami otworów wykonanymi z piaskowca w początku XVII w. Polichromia z 1953 r., autorstwa Bohdana Urbanowicza oraz Heleny i Lecha Grześkiewiczów, jest związana z profesją dawnego właściciela, cyrulika Juchta. Pod środkowym oknem pierwszego piętra znajduje się tabliczka z fraszką Antoniego Słonimskiego.

Kamienica nr 5 – Riaucourta (Jeleniowska, Pod Bazyliszkiem)

Wystawiona przed 1470 r. przez Jana Kirstana, spłonęła w 1607 r. W ok. 1770-80 fasada zyskała wystrój klasycystyczny. Polichromia na fasadzie z 1928 r. wykonana przez Stanisława Rzeckiego. W latach 1952-3 odbudowana w stylu zachowującym cechy przebudowy z lat 1770-80, z przystosowaniem wyższych kondygnacji na użytek restauracji „Bazyliszek”.

Kamienica nr 7 – Majeranowska (Pomianowska)

Murowana, wzmiankowana już w 1457 r., przeszła przebudowę około 1770 r. W 1928 r. polichromię fasady wykonał Stanisław Kazimierz Ostrowski. Kamienica, odbudowana w latach 1952-3 wg projektu Mieczysława Kuzmy i Józefa Chodaczka, zachowuje klasycystyczne cechy fasady z ok. 1770 r. Dziś jest to czterokondygnacjowa budowla o trzyosiowej fasadzie.

Kamienica nr 13 – Pod Lwem (Twardostojewska, Wilczkowska, Erlerowska)

Zbudowana około 1428 r. przez Piotra Pachola. W drugiej połowie XV w. i na początku XVI wieku była przebudowywana. Ambroży Tomasz Czempiński umieścił w narożniku płaskorzeźbę lwa, stąd nazwa „Pod Lwem”. W 1928 r. odkryto od ul. Świętojańskiej gotyckie wnęki, które później zamurowano. W latach 1928-9 polichromię fasady wykonała Zofia Stryjeńska. W latach 1952-3 kamienica została odbudowana, zachowując asymetryczny szczyt fasady z dwoma osiami, oraz dekoracje sgraffito Edmunda Burke. Płaskorzeźba lwa pozostaje na narożniku na wysokości pierwszego piętra.

Zaklęcie Historii w Kamienicach

Każda z tych kamienic kryje w sobie wiele lat historii Warszawy, od przemian architektonicznych po zmiany społeczne i kulturalne. Wizyta na Stronie Zakrzewskiego to wędrówka przez wieki, pełna historii, sztuki i uroku, który nadają jej unikalne, bogato zdobione kamienice. To idealne miejsce dla każdego, kto chce poczuć atmosferę historycznej Warszawy.